Iğdır

Konu: Iğdır Çarş. Haz. 16, 2010 10:23 pm

Iğdır

Iğdır Adının Kaynağı

Iğdır'ın adı; 24 Oğuz boyundan 21.sayılan İç-Oğuzlar Üç-Ok koluna mensup
Oğuz Han'ın altı oğlundan biri olanCengiz ALP'ın en büyük oğlu olan
'Iğdır Bey' den gelmektedir. Bu boyun ilkbaşbuğ'u Iğdır Bey'dir. Iğdır kelime olarak 'iyi büyük ulu yiğit başkan vebahadır'
gibi anlamlara gelmektedir.

Tarihçesi

Kars iline bağlı bir ilçe iken ekonomiksosyal ve coğrafi
özellikleri dikkate alınarak 27.05.1992 tarih ve 3806
sayılı kanunhükmünde kararname ile Türkiye'nin 76. ili olmuştur. Doğu
Anadolu Bölgesinindoğusunda yer alan ilimizde asırlar boyu birçok
medeniyetin ve uygarlıkların hükümsürdüğü bıraktıkları tarihi
kalıntılardan anlaşılmaktadır. Günümüze kadar;Urartular Sakalar Moğollar Sasaniler Selçuklular Karakoyunlular ve
Osmanlıİmparatorluğu'nun kültürleri ilimizde hayat bulmuştur ve izleri
hala yansımaktadır.14 Ekim 1920 tarihinde Kazım Karabekir komutasındaki
ordumuz tarafından Ermeniişgalinden kurtarılarak anavatan topraklarına
katılmıştır. ğdır ile ilgili olarakbugüne kadar yapılan çeşitli
arkeolojik ve prehistorik (tarih öncesi) araştırmalarbölgedeki yerleşmelerin
insanlık tarihi kadar eski olduğunu bölgenin bir
çokmedeniyete ve uygarlığa beşiklik ettiğini ortaya koymaktadır. Iğdır
Ovası'ndabulunan kara obsidiyen taş aletlerle çakmak taşından yapılmış
aletler mezolitik(yontma
taş) devrin bölgede de yaşandığını göstermektedir. Bölgenin ilk
yerleşikkavmi MÖ. 5000-4000 yıllarında
Orta Asya'dan geldikleri kabul edilen bugünküAzerbaycan Sürmeli Çukuru ve Doğu
Anadolu'da yerleştikleri sanılan HURRİLER'dir.Hurrilerden sonra MÖ.. 3000-2000 yıllarında
MİTANNİLER ETİLER ASURLARKİMMERLER MEDLER PERSLER SÜMERLER ve SUBAİLER gibi
kavimlerin Orta Asya'dan gelerekAğrı Dağı yamaçları Aras Nehri Havzası ve
Doğu Anadolu'da ikamet ettiklerisanılmaktadır. Bölge daha sonra
sırasıyla; URARTULAR İSKİTLER SELEVKOSLULARARSAKLILAR SASANİLER ARAPLAR BİZANSLILAR SELÇUKLULAR MOĞOLLAR ÇİNGİZLERİLHANLILAR CELAYIRLILAR KARAKOYUNLULAR AKKOYUNLULAR ve
SAFEVİLER' İN elinegeçmiştir.Yavuz Sultan Selim'in 1514'te Çaldıran
Savaşı'yla Safevileri yenmesiylebirlikte bölge de Osmanlı idaresine
girmiştir. Osmanlıların 1583'te Revan'ı (Erivan)fetihlerinden sonra bugünkü Iğdır Tuzluca ve Aralık
ilçelerinin idaresi"Aralık Kazası" adıyla Revan Eyaleti'ne bağlanmıştır.
İranlılarlayapılan savaşlar sonunda imzalanan 1736 tarihli İstanbul
Antlaşmasından sonra 1827'yekadar İRAN idaresinde kalan bölge 1877-1878 Osmanlı-Rus
savaşı (93 harbi) sonunda 42yıl Rus işgaline maruz kalmıştır. 1917 Ekim
Devriminden Bolşevik İhtilali
sonraiçine düştüğü siyasi bunalımdan kurtulamayan Rusya'nın diğer
devletlerleBrest-Litovks muahedesini imzalamasıyla bölge tekrar Türklere geçmişse
de 30 Ekim1918 tarihli Mondros Mütarekesiyle Türk orduları bölgeden
çekilince bölge Ermeniler'in mezalimine sahne olmuştur. Nihayet 14 Kasım 1920'de 15.
Kolordu Komutanı KazımKarabekir komutasındaki kahraman Türk ordusunca
bozguna uğratılan Ermenilerin ArasNehri'nin kuzeyine püskürtülmesiyle
birlikte Iğdır ve çevresi de kesin
olarakTürkiye'nin mukaddes topraklarının ayrılmaz bir parçası haline
gelmiştir. NitekimIğdır'da 14 Kasım
tarihleri ilin düşman işgalinden kurtarılışının yıldönümü olarak her yıl
törenlerle kutlanmaktadır.